Ein neuer Blick auf die alten Meister

Maksida Vogt

Het eerste boek dat ik van Maksida gelezen heb was ‘Artgerechte Pferdefütterung’ (2017) in januari 2019. Omdat dit boek mij zo aansprak was ik nieuwsgierig of ze nog meer boeken geschreven had. Ik kwam toen ‘Befreie dein Pferd, Befreie dich selbst’ (2006) en ‘Wo ist die Reitkunst’ (2014) tegen. ‘Befreie den Pferd, Befreie dich selbst’ kocht ik direct en heb het in stukken moeten lezen omdat het een heftig boek is. Over dit boek schrijf ik later nog.

‘Wo ist die Reitkunst?’ durfde ik niet eens te kopen. Door de titel had ik al een vermoeden dat de klassieke rijkunst kritisch bekeken zou worden en ik was daar blijkbaar nog niet klaar voor. Door het lezen van Maksida’s boeken ben ik definitief gestopt met rijden. Diep van binnen wist ik eigenlijk al dat dit het beste voor Noah zou zijn gezien zijn gezondheid maar haar boeken gaven mij het laatste zetje. Maar wat doe je dan als instructeur klassieke rijkunst? Ik heb een 3 jarige opleiding gevolgd om de fijne kneepjes van het vak te leren. Dus ben ik ook gestopt met lesgeven want ik stond daar niet meer achter. Het heeft dus bijna 2 jaar geduurd voordat ik ‘Wo ist die Reitkunst’ durfde te lezen. En inderdaad het is een zeer kritisch boek, precies wat ik al dacht.

Alle grote namen komen voorbij van Xenophon tot Grisone en van Pluvinel tot Steinbrecht. Hierbij wordt het geheel wel in het historische perspectief gezet. Wat was een paardenleven waard in een tijd dat er bijvoorbeeld nog slaven waren? En wat was het doel van het rijden? Het paard werd te allen tijde als gebruiksvoorwerp gezien, het moest presteren en hoe dat bereikt werd was ondergeschikt evenals het welzijn.
Het trainen en ‘opvoeden’ gebeurde met verschillende hulpmiddelen onder veel dwang. Het meest gebruikt was het bit want op deze manier kon het paard door middel van pijn (op de lagen, de plek waar het bit in de mond ligt) onder controle gehouden worden. Maksida vraagt zich dan af wat dit alles met rijkunst te maken heeft want kunst staat toch voor mooie dingen en niet voor het onderdrukken van paarden en deze blootstellen aan pijnlijke trainingen?

Zij vraagt zich dan af wat het verschil is tussen toen en nu. Want waar het begon als het compleet beheersen van het paard met als doel het voeren van oorlogen is het paard nu een huisdier geworden voor ons amusement. En toch is het hedendaagse rijden is nog altijd gebaseerd op de meesters van toen en de schade die hun methode aanricht.

Steinbrecht wist al wel dat een paard in zijn natuurlijke scheefheid zonder extra ruitergewicht geen schade zou onder vinden. En hij had ook als doel het paard op te leiden waarbij zo min mogelijk schade zou worden aangericht. Dus hij stelde dat als je een paard wil berijden het dan eerst rechtgericht moet worden. De zin ”Reite dein Pferd vorwärts und richte es gerade” zal velen bekend voorkomen die zich in de oude meesters verdiept hebben. Maar natuurlijk scheefheid te lijf gaan door middel van onnatuurlijke bewegingen onder dwang en druk kan alleen pijn veroorzaken.

Maksida kijkt niet alleen terug naar wat er gebeurd is maar ze kijkt ook vooruit en is dan toch optimistisch. Naast het feit dat er een groep is die zich volledig op het trainen van paarden richt is er ook een groep aan het ontstaan die zich er bewust van wordt dat dit niet de juiste weg is. Het heeft tijd nodig dat steeds meer mensen paarden als hun gelijken gaan zien en zich ervan bewust worden welke schade we aanrichten met het trainen van paarden door middel van onnatuurlijke bewegingen onder dwang en met druk. Ze gaat ook in op waar dit alles bij de mens vandaan komt want waarom gaan wij met paarden om zoals we er mee omgaan? Waar zit bij ons de pijn en waarom hebben we zo’n groot wezen nodig dat ons letterlijk draagt. Hoe kom je tot verandering in je bewustzijn en hoe overwin je mentale barrières?

”Je mehr wir das Pferd und uns selbst kontrolieren wollen, desto tiefer müssen die Ängste in uns sein.”

Des te meer wij het paard en ons zelf willen controleren, des te dieper moeten de angsten in ons zijn.

Dit prachtige boek van Maksida beschrijft precies waar ik bang voor was. Het eerste deel was erg confronterend want ik heb tijdens de opleiding ook alles over de grootmeesters geleerd. Ik weet precies hoe het trainen in elkaar zit. Ik ben er Maksida erg dankbaar voor dat ik mij de afgelopen jaren er bewust van ben geworden wat het allemaal teweeg brengt bij het paard, fysiek maar ook mentaal. Het is dan ook fijn om te lezen dat meer mensen zich hier bewust van worden en dat we daardoor een voorbeeld kunnen zijn hoe je ook anders om kunt gaan met paarden. Dit boek geeft je dusdanig zelfvertrouwen dat je weet dat het goed is. Het is een aanrader voor iedereen die dieper in wil gaan op het stoppen met paardrijden.

Hier is het boek ‘Wo ist die Reitkunst?’ te bestellen.