Geïnspireerd door Dr. Marthe Killey-Worthington
The behaviour of horses, in relation to management and training

Het boek “The behaviour of horses, in relation to management and training” van Dr. Marthe Killey-Worthington lag al een tijd op tafel, opgeslagen op de bladzijden waar ik gebleven was met lezen. Tijdens mijn vakantie vond ik eindelijk de rust om gewoon zomaar overdag te lezen.

Ondanks dat de eerste druk van dit boek uit 1987 stamt, waardoor sommige informatie achterhaald zou kunnen zijn, is dat bij dit boek niet het geval. Het is zelfs zo dat ik niet goed begrijp waarom we nu nog zó met paarden omgaan terwijl alle informatie over welke problemen er kunnen ontstaan toen al beschikbaar was. Deze inzichten kunnen veel leed voor de paarden én voor hun mensen voorkomen.
Het verbaast mij persoonlijk niets dat het gemiddelde management een enorme, veelal negatieve invloed heeft op het gedrag van onze paarden, zeker bij paarden die alleen in boxen gehouden worden. Toch zitten er ook haken en ogen aan groepshuisvesting want een groep samenstellen van vreemde paarden die geen familie zijn, is niet makkelijk, wat in de praktijk vaak zichtbaar wordt door probleemgedrag.
Dit boek heeft het voor mij helder gemaakt dat het aan de andere kant ook weer heel eenvoudig is. Hoe verder het paard verwijderd is van zijn natuurlijke oorsprong (bijvoorbeeld door huisvesting, voeding en mate van zelfbeschikking) hoe groter de kans op gedragsproblemen en de zogenaamde welvaartsziekten. Daar komt ook nog bij dat wij geen juist beeld hebben van hoe paarden zich van nature gedragen. Onder andere onrust, agressie of voedernijd kennen paarden van oorsprong niet maar dit wordt door veel mensen als normaal gezien.

Het boek was voor mij een verademing en een bevestiging van mijn vermoeden dat er nog een grote slag is te slaan in het welzijn van onze paarden. Ik ben geen wetenschapper maar ik denk dat mijn observaties zeker interessant zijn om te delen zodat iedereen die ook tegen problemen aanloopt hiermee aan de slag kan.
In de 18 jaar dat ik een eigen paard heb heb ik een ontwikkeling doorgemaakt van mijn paard op stal met beperkte weidegang en zeer beperkte hoeveelheid ruwvoer naar 24/7 buiten in een kleine kudde met onbeperkt verschillende soorten ruwvoer. Helaas voor Noah heeft hij op best een aantal plekken gewoond maar het heeft mij wel een schat aan informatie opgeleverd die ik nu kan gebruiken om het leven van paarden aangenamer te maken.

Het is heel goed mogelijk om met kleine veranderingen het leven van je paard te verbeteren die je terugziet in positieve gedragsverandering. Ik zal een voorbeeld gegeven. Dit gaat over de huidige kuddegenoot van Noah en Molly, Lida. Noah heeft ruim drie jaar bij haar en haar, inmiddels overleden, vriendin gestaan op dezelfde plek waar we nu sinds vorig jaar weer staan.

Lida is een 30-jarige kwpn merrie, ze heeft in de springsport gelopen maar de laatste 17 jaar gaat ze als recreatiepaard door het leven en de laatste 5 jaar wordt ze helemaal niet meer gereden. Lida is niet makkelijk te benaderen en het halster om doen is nog steeds voor de eigenaar een lastige klus en ze had ook erg last van voedernijd. Het was dan nodig om haar apart te zetten achter een draad om te voorkomen dat er ruzie zou ontstaan wanneer er emmers met voer werden uitgedeeld. ’s Morgens krijgen Noah en Molly haver in een emmer en Lida kreeg dan een klein handje muesli of gedroogd brood met de gedachte dat ze dan ook wat had. Wanneer ik dan op een ruime meter langs liep gingen de oren naar achteren en kwam het achterbeen al omhoog. Dan hoef ik ook verder niet uit te leggen wat er gebeurde wanneer er een eigenwijze shetlandpony mee probeerde te kijken in haar emmer.
Totdat de muesli op was en er even niets was voor Lida. Als alternatief liet ik haar dan grazen op een stuk gras waar ze normaal niet bij konden en ik zorgde ervoor dat er vers hooi klaar stond voor haar. Na een paar weken merkte ik dat het haar niet zoveel meer deed dat Noah en Molly een emmer kregen en dat ze erg tevreden was met het gras en hooi en de draad was niet langer meer nodig. Totdat er weer een zak met gedroogd brood verscheen en ik dat aan haar gaf in haar emmer en ze onmiddellijk terugviel in haar oude gedrag. Daarom ben ik gestopt met het geven van gedroogd brood waardoor het agressieve gedrag vrijwel meteen weer verdween.
Sinds kort krijgt ze geweekte luzernebrokken voor extra eiwit maar blijkbaar is dit anders dan muesli want hierbij vertoont ze niet dat agressieve gedrag en kan zelfs Molly toekijken, op gepaste afstand weliswaar.

Waardoor het nu precies is opgelost kan ik niet zeggen. Zelf heb ik het idee dat kunstmatig voedsel zoals brokken en muesli’s e.d. wel een trigger kunnen zijn voor afwijkend gedrag zoals voedernijd. Ik heb dit bij meerdere paarden ervaren die ik heb verzorgd ondanks dat er onbeperkt ruwvoer werd aangeboden.
Maar ook het feit dat de kudde onbeperkt toegang heeft tot gras en hooi op verschillende plekken kan een factor zijn. Deze plekken zijn ook ver genoeg uit elkaar zodat de paarden alle ruimte en rust hebben om samen te staan of juist alleen.

Het is zelden maar één aspect dat een verandering teweegbrengt maar dat met een kleine verandering het welzijn van paarden verbeterd kan worden is voor mij wel duidelijk. Marthe Killey-Worthington beschrijft nog veel meer oorzaken van probleemgedrag want voeding is natuurlijk maar één aspect. Wat ik uit haar boek opmaak is dat alle problemen veroorzaakt worden door ons mensen. Wat vervolgens de oplossing ook wel weer makkelijk maakt want als wij anders met de paarden omgaan bij aspecten als natuurlijke voeding, natuurlijke huisvesting en zelfbeschikking, zullen zij zich meer natuurlijk gaan gedragen. Ik weet dan ook zeker dat er altijd ruimte is voor verbetering binnen de beperkende hekken van onze weides.

Loop je ook tegen problematisch gedrag aan en denk je dat een verandering in de leefomgeving van je paard een oplossing zou kunnen bieden maar weet je niet hoe? Stuur mij dan een bericht, ik kijk graag met je mee zodat we samen een oplossing kunnen vinden.
Zodat de paarden weer kunnen zijn zoals ze zijn!