Een sterke kracht onder de grond

Voor menig paardeneigenaar is het een voortdurende zoektocht hoe we onze paarden tot op hoge leeftijd fit kunnen houden. Dit geldt voor mij met Noah niet anders. Noah heeft regelmatig last van zijn benen en dan met name de gewrichten waar in het najaar van 2016 artrose is geconstateerd met daarbij de diagnose de ziekte van Lyme. Dit maakt het klachtenbeeld zeer ingewikkeld. De ene dag merk je niets aan hem en de volgende dag kan het helemaal mis zijn. Bij weer als kou en nattigheid waarvan je zou denken dat hij last heeft van artrose is er soms niets aan de hand en op dagen dat het droog en warm is kan hij stijf en kreupel zijn. Door de grilligheid van de symptomen hebben de reguliere behandelingen niets opgeleverd.
Niet alleen heb ik de omgang met Noah helemaal omgegooid door te stoppen met rijden maar daarnaast blijf ik ook opzoek naar plantaardige mogelijkheden om hem comfortabel te houden. Op die manier kwam ik het boek van Dr. Stefan Brosig over onder andere Gember en Mierikswortel tegen.

De oorsprong van Mierikswortel ligt in Oost- en Zuid-Europa en is door de Slavische volken naar Midden-Europa gebracht. Vanaf de Griekse mythologie via de Naturalis Historia van Plinius de Oudere tot het Cruydt-Boeck van Rembert Dodoens wordt deze pittige plant besproken.

Tegenwoordig is Mierikswortel een bijna vergeten groente. Je komt hem niet vaak tegen in de supermarkt en dan alleen rond de kerstperiode is mijn ervaring. In groentewinkels of boerderijwinkels zijn ze nog wel eens vers te verkrijgen. Ook zijn ze kant-en-klaar, al dan niet met room, in glazen potjes te koop. Mierikswortel wordt als bijgerecht gegeten, in kleine hoeveelheden bij bijvoorbeeld een salade. Ten minste dit is mijn ervaring in Duitsland. Als je opzoek gaat naar deze wortel kom je er al snel achter dat er meer witte wortels bestaan zoals Peterseliewortel, Pastinaak en Rettich. Verkopers weten vaak ook niet altijd wat ze verkopen maar Noah en Molly eten ze allemaal.

Nu blijkt dat Duitsland hét Mierikswortel-land bij uitstek is, is het dus helemaal niet zo vreemd dat Dr. Stefan Brosig er een boek over schrijft. Ik had zijn boek eigenlijk gekocht omdat hij hierin zijn ervaring met voornamelijk Gember beschrijft. Hij behandelt er paarden mee met verschillende klachten maar voornamelijk ouderdomsgerelateerde zoals artrose en ontstekingen. In tegenstelling tot de verse gember die ik beschrijf in mijn blog Gember Zingiber officinale maakt Brosig gebruik van gedroogde Gember. Zijn voorkeur gaat uit naar Gember die afkomstig is uit Afrika (Tansania en Nigeria) die 2% of meer aan gingerole bevat, dit is de stof met de pijn- en ontstekingsremmende werking.

Ik ben het volgens zijn ‘behandelplan’ gaan gebruiken bij Noah en ik zag na het opbouwen een mooi resultaat met betrekking tot zijn bewegingsprobleem. Brosig schrijft dat Gember langdurig gebruikt kan worden en op die manier paarden tot op hoge leeftijd fit kunnen houden. Hij beschrijft heel nauwkeurig zijn ervaring met de desbetreffende paarden.
Toen Noah weer verslechterde heb ik Mierikswortel toegevoegd aan de Gember, ook volgens het idee van Brosig. Mierikswortel kan volgens hem als een breed inzetbaar antibioticum gezien worden. Gember remt de ontsteking en de Mierikswortel elimineert de kiemen die de ontsteking veroorzaken. Opnieuw zag ik een grote verbetering bij Noah maar er gebeurde meer bij hem.

Brosig heeft het voornamelijk over het inzetten van Mierikswortel bij tandontsteking bij oudere paarden maar het kan onder andere ook bij bronchitis, hoesten en zelfs bij de ziekte van Lyme (borreliose) gebruikt worden. Noah heeft sinds een aantal jaren periodiek last van hoest, snot en soms van kortademigheid. Dit heeft hij ontwikkeld in droge zomers met daarbij stoffig hooi van matige kwaliteit. Dit heb ik toen opgelost door het hooi nat te maken omdat ik afhankelijk was van de hooikeuze van iemand anders maar helaas heeft dit zijn longen blijvend gevoelig gemaakt. Tot mijn grote verbazing, maar wel zoals Brosig het beschrijft, geeft gedroogde Gember en verse Mierikswortel samen precies één dag na het voeren van de therapeutische hoeveelheid verlichting en een kuur van 10 dagen lost het probleem van hoesten, snot en benauwdheid op.

Ik raad aan voor het gebruik van Gember en Mierikswortel de informatie van Dr. Stefan Brosig zelf goed te lezen. De dosering wordt gebaseerd op grammen per 100 kg lichaamsgewicht. Daarnaast geeft hij precies aan bij welke klachten er welke hoeveelheden gegeven moeten worden.

Mierikswortel
Zoals de naam al doet vermoeden wordt vooral de wortel van de plant gebruikt. Deze is wit, zowel van buiten als van binnen, zeer stevig en vezelig. Dit is vooral merkbaar wanneer je de wortel raspt. Brosig raadt aan om verse geraspte wortel te gegeven. Omdat ik, wanneer het nodig is, Noah een kuur van 10 dagen wil geven, koop ik online grote hoeveelheden die ik in porties van 150 gram invries. In de eerste instantie vroor ik de porties geraspt in maar tijdens het raspen komt de belangrijkste werkzame stof vrij, de etherische olie “mosterdolie” met als hoofdbestandsdeel thiocyanaatglycoside. Deze wordt door het raspen omgezet in allylisothiocyanaat die voor het gewenste gezondheidseffect zorgt. Je kan daardoor een flinke loopneus en prikogen krijgen bij het raspen. Het probleem is dat je door het raspen deze stof verliest en je een grotere hoeveelheid moet geven om de gewenste hoeveelheid werkzame stof te bereiken. Daarom ga ik het de volgende keer anders doen en stukken van 150 gram invriezen, bevroren raspen en meteen nadat het ontdooid is voeren.

Inmiddels is er ook gedroogde Mierikswortel te koop. Ook hier moet je een hogere dosering gebruiken, zeker de moeite waard om het uit te proberen omdat het makkelijker te bewaren is.
Het beste zou zijn de verse wortelen in zand te bewaren maar de juiste omstandigheden heb ik nog niet gevonden om te voorkomen dat ze beschimmelen. Het schijnt dat Mierikswortel ook eenvoudig zelf te kweken is, dat experiment loopt nog.

Te mooi om waar te zijn
Mijn eerste ervaring was voor mijn gevoel te mooi om waar te zijn. Want tot nu toe kon ik Noah alleen helpen wanneer hij echt heel benauwd was met Venti Plus (werkzame stof Clenbuterol). Daarom ben ik nog verder gaan zoeken en kwam ik dezelfde informatie tegen in het Groot handboek geneeskrachtige planten van Dr. Geert Verhelst. Ook hij beschrijft dat Mierikswortel onder andere slijmoplossend, antibacterieel en hoestdempend werkt. Daarnaast is Mierikswortel een hulpstof bij onder andere astma, artritis en artrose.

Ik ben blij dat ik Mierikswortel gevonden heb en zo op een natuurlijke manier Noah kan helpen in acute gevallen. Maar meestal zie ik het aankomen en handel ik al sneller met Mierikswortel dan met Venti Plus hierdoor wordt erger voorkomen.

Oplettendheid geboden
Wat voor alle planten zeker niet geldt is: baat het niet dan schaad het niet. Bij Mierikswortel moet je opletten bij paarden die gevoelig zijn op de maag (maagzweren) en darmen. Paarden die geen toegang hebben tot onbeperkt ruwvoer en last hebben van chronische stress (die bijvoorbeeld gereden worden) is voorzichtigheid geboden. Dit geldt ook voor dragende merries.

Op deze website vindt je een groot deel van het boek: Ingwer, Meerrettich und Süßholz in der Pferdefütterung
https://www.dame-zu-pferde.de/newpage2

Hier kan je grote hoeveelheden verse Mierikswortel bestellen
https://www.quast-meerrettich.de/f%C3%BCr-pferdebesitzer/

Nederlandse website waar je het boek kan bestellen
https://mediaboek.nl/ingwer-und-meerrettich-in-der-pferdef-tterung.html

In “Het grazen in het landschap plantenboek – Wat paarden eten” wordt de Mierikswortel niet besproken maar wel meer dan 100 planten die een gevarieerde en natuurlijke voeding voor paarden vormen.

Bronnen:
Ingwer, Meerrettich und Süßholz in der Pferdefütterung Dr. Stefan Brosig
Groot handboek geneeskrachtige planten Dr. Geert Verhelst
The complete herbal handbook for farm and stable Juliette de Baïracli Levy

Het voeren van de door mij besproken planten aan paarden is volledig op eigen risico. Ik beschrijf louter de observaties van mijn eigen paarden en ben geen arts of therapeut. Bij ziektes altijd een arts of kundige therapeut raadplegen.